FACTS ONLY EXISTING IN VIETNAM (Cont)

BÌNH BẦU

Chuyện chỉ xảy ra trong các cơ quan nhà nước

1. Cuối tháng 6, mấy đứa em điện thoại càm ràm với tôi chuyện bình bầu ở cơ quan tụi nó. Số là 6 tháng đầu năm nay, chúng nó làm việc khá tốt, thậm chí có sáng kiến có thể đo được về hiệu quả. Nhưng, trong lúc hăng say chuyên môn, vài lần tụi nó lại quên thực hiện nội quy cơ quan: đeo bảng tên, đi trễ trong ngày học chính trị. Đó là lý do để Hội đồng Khen thưởng kỷ luật cơ quan gạt tên khỏi danh sách những người có danh hiệu thi đua. Ừ thì nội quy phải chấp nhận thôi. Nhưng trong khi đó, những cá nhân bình thường, từ chị tạp vụ tới anh bảo vệ thì chả bao giờ vi phạm những nội quy kể trên. Công việc ổn định giúp họ không có... cơ hội vi phạm những khuyết điểm như thế. Chúng nó nói: Mất khoản tiền thưởng 500 ngàn không đáng nói, mất cái danh hiệu không sao nhưng thấy thủ trưởng trực tiếp (phòng ban) và tập thể lãnh đạo cơ quan không nhận ra công sức của chúng nó, buồn!

2. Tôi có anh bạn sinh hoạt trong một chi bộ gồm 9 người. Bao nhiêu năm nay không bao giờ anh trở thành đảng viên xuất sắc dù ai cũng công nhận là anh làm việc xuất sắc và lối sống rất tốt. Lý do rất đơn giản: chỉ tiêu trên giao cho mỗi chi bộ chỉ được 10% đảng viên loại xuất sắc, nghĩa là chi bộ anh chỉ được 1 đảng viên. Trong khi đó anh sinh hoạt chung với giám đốc. Ngay cả khi đồng chí giám đốc giới thiệu trân trọng về anh trong cuộc bầu chọn, thì đa số đảng viên bao giờ cũng bầu cho giám đốc!

3. Một cán bộ làm công tác thi đua khen thưởng lâu năm khẳng định với tôi rằng, với cơ chế bình bầu thi đua như hiện nay, đại đa số danh hiệu thi đua chắc chắn rơi vào những người làm công tác lãnh đạo, quản lý.

4….

5….

n…..

***

Việt Nam có hẳn một Viện Thi đua khen thưởng và có rất nhiều văn bản hướng dẫn. Nghị định 56/1998/NĐ-CP ngày 30 tháng 7 năm 1998 của Chính phủ cũng có nêu việc “thực hiện nghiêm túc việc bình bầu khen thưởng các lao động giỏi, tập thể lao động giỏi, chiến sỹ thi đua các cấp” nhưng hình thức vẫn là hình thức. 6 tháng đầu năm hoặc cuối năm là dịp các cơ quan, đơn vị tổng kết, bình xét danh hiệu thi đua. Việc làm quá đỗi bình thường đến mức nhàm chán này đã trở thành không bình thường vì cách xét thi đua không đảm bảo các tiêu chí, mang tính áp đặt chủ quan của người lãnh đạo hoặc mang tính hình thức, thậm chí giả dối. Có đơn vị vì quá ngán chuyện bầu bán đã thống nhất rằng, thôi, chia nhau các danh hiệu theo chỉ tiêu. Năm nay anh chiến sĩ thi đua, năm sau tới phiên tôi. Làm biên bản giả. Trái lại, có nơi, sau khi công bố tên và danh sách cá nhân được nhận các danh hiệu thi đua, nhiều cán bộ, công chức công nhân viên đã thực sự ngỡ ngàng.

Cách thức bình bầu danh hiệu thi đua hiện nay chẳng khác nào mình đã tự lừa dối mình, lừa dối tập thể và lừa dối cấp trên. Bởi vì cơ quan nào trong báo cáo của mình cũng phân tích ra những yếu kém và chưa tự bằng lòng với mình, song kết quả bình bầu thì hầu như chẳng có ai là không được khen thưởng cả (trừ người bị kỷ luật hoặc đang thử việc mới không thuộc diện bình bầu thi đua khen thưởng).

Thi đua là động lực cho phát triển. Nhưng nó chỉ có thể thành động lực khi và chỉ khi hoạt động thi đua tránh được căn bệnh này.