CHUYỆN GÌ ĐÃ XẢY RA Ở HUẾ?

Trước khi sự kiện tế đàn Xã Tắc diễn ra vào đêm 24.3.09 ở Huế, báo chí cả nước đã đưa tin thông báo khá rầm rộ.

Nhưng ngay trong đêm đó, các báo online "hot" nhất trong làng báo trực tuyến Việt không nhắc gì đến sự kiện này. Sáng hôm sau, nhiều báo in có đưa tin nhưng đa phần là tin ngắn và chung chung. Tờ báo nổi tiếng thạo tin, Tuổi Trẻ, vẫn chỉ có dòng tít và bản tin thế này:

Huế: lễ tế Xã Tắc

Tối qua 24-3, tỉnh Thừa Thiên - Huế đã tổ chức lễ tế Xã Tắc tại đàn Xã Tắc, Thành nội Huế với sự tham dự của hàng nghìn du khách và người dân xứ Huế.

Theo điển chế của triều Nguyễn, lễ tế Xã Tắc thuộc bậc thứ ba của hàng đại tự (sau tế Nam Giao và tại các miếu trong Hoàng thành), mỗi năm tiến hành vào tháng 2 và tháng 8 âm lịch, do đích thân nhà vua đứng ra làm chủ lễ, nhằm cầu cho đất nước thái bình, dân tình sung túc, mùa màng tốt tươi...

Bức ảnh kèm theo bản tin cũng khá “nghiêm túc” với lời chú thích: “Nhà vua (sắm vai) đang hành lễ tế tại chính đàn Xã Tắc”

Trong số các báo đưa tin sự kiện này, có 2 website báo chí TW, đưa tin khác hẳn. Đây là tin từ báo Lao Động:

Tế đàn Xã Tắc trong mưa

Theo dự kiến, lễ tế đàn Xã Tắc do UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, Trung tâm BTDTCĐ Huế tổ chức tối 24.3 diễn ra từ 19h15. tuy nhiên, trước giờ làm lễ, một cơn mưa lớn kéo dài, kèm theo sấm chớp, đã làm lễ tế phải hoãn lại hơn 1 giờ và sau đó diễn ra trong mưa.

Khác với tính chất lễ hội như trong Festival Huế 2008, lần này lễ tế được tổ chức trang trọng, bài bản với 3 phần: Lễ xuất cung và lễ tế tại đàn và lễ hồi cung. Lễ xuất cung, được bắt đầu từ Ngọ môn và kết thúc ở đàn Xã tắc ở phường Thuận Hoà, TP.Huế với một đoàn ngự đạo khoảng 500 người đầy đủ long đình, ngự liễn, ngự kỷ, các đội nhạc lễ cung đình, các loại cờ truyền thống, voi, ngựa...
Tế phục được trang bị đầy đủ trang phục theo như quy định dưới triều Nguyễn. Dọc đường, đoàn ngự đạo đi từ Ngọ môn đến đàn Xã tắc có 3 án thờ của người dân đặt ở các ngã ba đường Lê Huân, Trần Nguyên Hãn và Nguyễn Trãi. Khi đám rước đi qua các hương án thì các bô lão đại diện cho người dân túc trực quỳ lạy...

Kèm với bản tin này, bức ảnh của báo Lao Động đưa cũng chỉ diễn đạt 1 khoảnh khắc nghi thức tôn nghiêm, không có thông tin "minh họa" thêm cho phần mào đầu hay cái tít của bản tin.

Tin hay nhất – theo tôi – là tin của báo Nhân Dân điện tử (không biết báo giấy có in tin này?). Bản tin này được đưa lên vào sáng hôm sau chứ không phải ngay trong đêm như báo Lao Động điện tử. Xin trích lại phần đầu bản tin:

TT-Huế: Tế Xã Tắc chậm hơn một giờ do mưa gió

NDĐT- Cơn mưa lớn bất ngờ, kèm theo gió và sấp chớm liên hồi đã làm lễ tế Xã Tắc, dự kiến diễn ra lúc 19h tối 24-3, buộc phải dời lại đến 20h cùng ngày. Tuy nhiên sau đó, mưa gió chỉ tạm ngưng trong chốc lát, và lễ tế đã diễn ra trong mưa.

Điều tôi ấn tượng hơn là 2 bức ảnh được Nhân Dân điện tử chọn đăng kèm theo tin này rất độc đáo và chú thích ảnh cũng rất dữ dội: (1), Một cơn mưa lớn bất ngờ đã làm “tan rã” đoàn ngự đạo trước giờ xuất cung; (2), "Vua” và các “cận thần” làm lễ xuất cung trong mưa gió.

Sáng hôm qua, 26/03/2009, tôi lại bất ngờ khi đọc báo in và sau đó, bản online của báo Tuổi Trẻ, với tin này

Sét đánh hư hại cửa Quảng Đức (Huế)

TT (Thừa Thiên - Huế) - Một cơn mưa dông lớn kèm theo lốc, mưa đá bất ngờ xảy ra trong hơn một giờ vào tối 24-3 đã làm tốc mái một số nhà dân ở ba xã Bình Thành, Bình Điền và Hương Bình (huyện Hương Trà, Thừa Thiên - Huế), một cột ăngten truyền thanh bị gãy đổ, rất may không gây thiệt hại về người.

Đặc biệt, tại TP Huế sét đã đánh và làm hư hại cửa Quảng Đức - một trong 10 cửa chính của kinh thành Huế, được trùng tu cách nay hơn sáu năm. Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế - đơn vị quản lý công trình này - cho biết khoảng 1/3 mái ngói hoàng lưu ly phía tây của vọng lâu bị đánh vỡ hoặc làm sụt, một đầu đao phía trên nóc vọng lâu cửa bị đánh gãy. Đợt dông sét còn làm cháy toàn bộ hệ thống điện chiếu sáng xung quanh hồ trong cung An Định, hệ thống điện ở Khâm Văn (Đại nội).

Nguy hiểm hơn, dông sét đã đánh vào côngtơ chính hệ thống điện phủ nội vụ (Trường đại học Nghệ thuật Huế) rồi gây chập nổ và phát hỏa. Lực lượng bảo vệ di tích và Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế đã có mặt khống chế được đám cháy.

Cửa Quảng Đức cách đàn Xã Tắc chừng 1 km.

Vì sao sự kiện này xảy ra đêm 24.3 mà đến sáng 26.3 Tuổi Trẻ mới đưa tin? Vì sao khá nhiều tờ báo quá thận trọng khi đưa tin về “sự cố” trong lễ tế đàn Xã Tắc như vậy? Trong các bản tin không có một phát biểu nào của nhà tổ chức, du khách, nhân dân địa phương v.v… về sự kiện? Khi sét đánh và cắt điện đột ngột trên diện rộng ở Huế, phản ứng của người dân ra sao?

Trong khi các tờ báo vốn nổi tiếng thận trọng trong thông tin vẫn có cách xử lý tương đối tốt hồn cốt của sự kiện trên thì nhiều tờ báo uy tín khác lại tự ... biên tập mình! Chuyện gì đã xảy ra trong làng truyền thông vậy?

Sau khi quan sát với tư cách một bạn đọc về những sự kiện đêm 24.3 tại Huế và truyền thông, tôi có hàng loạt câu hỏi mà không biết tìm đâu ra người trả lời. Chắc các bạn cũng có ý nghĩ giống tôi?