ĐẾN DỰ CÓ ĐỒNG CHÍ... LIÊN HIỆP QUỐC

Chuyện vui dọc đường tác nghiệp (tái bản)

Khi sáng tạo chức năng autocorrect cho winword lúc đầu, chắc là nhóm tác giả chỉ nghĩ đến những cái lỗi typing thông thường khi đánh tiếng Anh do phản xạ của các đầu ngón tay (kiểu abotu / about, teh / the, hoặc một số ký tự đặc biệt như (c) / © ; (r) / ® ; (tm) / ™ v.v…). Người Việt Nam vốn thông minh vận dụng khá nhanh cái chức năng sửa lỗi này thành chức năng tạm gọi là “đánh máy tự động”, nói nôm na là ‘gài phím”.

Có một dạo và cho đến hiện nay, anh em phóng viên - biên tập viên Đài PTTH Đồng Nai thường ‘gài phím” vào các máy tính ở cơ quan để viết tin, bài cho nhanh. Nội dung được gài là các từ, các cụm từ có tần suất xuất hiện cao, thường xuyên lặp lại (như tên tỉnh, thành phố và huyện trực thuộc). Thời sự PTTH ở Việt Nam như các bạn biết, tin lễ tân nhiều lắm, cho nên “đến dự, có (các) đồng chí…” cũng xuất hiện dày đặc trong các bản tin và vì thế tên và chức danh những đồng chí thường đi vào tin cũng được “gài phím” như thế!

Ông Lê Hoàng Quân (hiện nay là Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh) trước đây là Bí thư Tỉnh uỷ Đồng Nai. Trong máy tính anh em phóng viên, tên ông lúc đó được gài tắt bằng 3 ký tự “LHQ”.

Chuyện xảy ra khi một biên tập viên tin quốc tế mượn máy tính của một BTV tin trong tỉnh sử dụng. Do vội vã, anh ít quan sát monitor, cứ cúi xuống bàn phím mà đánh máy. Bản tin hôm ấy có mấy từ “Liên hiệp quốc” (vốn thường được nhóm làm tin quốc tế viết tắt là LHQ). Tin gốc có nội dung đại khái là: “Trong buổi họp báo tối 11-1, đại diện Liên Hiệp Quốc đã bày tỏ sự bất bình trước hành động của Mỹ trong cuộc tấn công Iraq …”

Và bản tin ấy sau khi in ra có nội dung được “auto-correct” là: “Trong buổi họp báo tối 11-1, đại diện đồng chí Lê Hoàng Quân - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai - đã bày tỏ sự bất bình trước hành động của Mỹ trong cuộc tấn công Iraq …”

Bản tin đó được ghi băng sau các quy trình bình thường (hồi đó thời sự chưa đọc trực tiếp), nhưng may mắn thay, trong quá trình ghi băng, một anh công nhân thợ điện đang sửa máy trong phòng thu “nghe thấy kỳ kỳ” mới nhắc người kiểm thính: Ủa, sao tin thế giới lại có chú Hai Quân?

Sơ sót trên sóng cuối cùng đã không xảy ra. Không có cuộc họp đổ lỗi lẫn nhau giữa biên tập viên – lãnh đạo duyệt – phát thanh viên – người trực kỹ thuật thu băng v.v… Cũng không có kiểm điểm, treo bút một ai. Nhưng mọi người đều hú vía trước cái lỗi tày trời ấy. Đúng là máy tính nó ngu thật!